Portret dziewczynki (Lala Karwowska)

19 VII 1928

Pastel na beżowym papierze
64,2 x 47,5 cm
sygn. p.g.: Witkacy 1928 VII / NP 10 Nπ 22 / T.B + E [w kółku]

Lipiec 1928 roku Witkacy spędził w Żegiestowie, modnym wówczas uzdrowisku, gdzie spędzała wakacje wytworna socjeta. Było to idealne miejsce na zawarcie interesujących znajomości z zamożnymi ludźmi, którzy w przerwach między kuracjami borowinowymi, delektowaniem się wodami mineralnymi oraz życiem towarzyskim chętnie zamawiali efektowne portrety u ekscentrycznego lecz znanego już wówczas portrecisty. Między innymi (16 i 19 VII) Witkacy wykonał dwa portrety córki Hugona Karwowskiego (lekarza rentgenologa), Lali. Pierwszy z nich jest szkicowy, przedstawia dziewczynkę zanurzoną w wodzie, drugi - jest "właściwym" portretem, na którym modelka o szczupłej buzi i wielkich niebieskich oczach grzecznie siedzi za stołem, na którym stoi podłużny talerz z owocami (typowy atrybut dziecięcych portretów Witkacego). Dziewczynka ubrana jest w seledynową sukienkę bez rękawów, taki sam kolor ma wielka kokarda zawiązana na kosmyku krótkich włosów z boku głowy. Artysta nie lubił portretować dzieci, ze powodu - jak twierdził - ich ruchliwości. Dlatego zastrzegał w Regulaminie swojej Firmy Portretowej "bardziej szkicowe wykonanie" ich portretów, które oznaczał najczęściej symbolami B + E. Portret Lali Karwowskiej jest więc typowym portretem dziecinnym, choć z uwagi na urodę dziewczynki i ekspresję wykonania należy go zaliczyć do najbardziej udanych dzieł tego gatunku.

Portret został skatalogowany w 1985 roku w zbiorach prywatnych w Krakowie i opublikowany w: Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885 - 1939. Katalog dzieł malarskich, oprac. Irena Jakimowicz przy współpracy Anny Żakiewicz, Muzeum Narodowe w Warszawie 1990, poz. 823. Mimo braku daty dziennej w sygnaturze artysty udało się ją ustalić na podstawie informacji o 22 dniach powstrzymywania się od picia alkoholu przez Witkacego (Nπ 22). 10 VIII 1928 roku artysta narysował zabawną scenkę pt. Księżniczka Eulalja uczy się charlestona u znanej hetery Madzi (niewielki rysunek ołówkowy, obecnie w Muzeum Sztuki w Łodzi), na której oprócz dokładnej daty zaznaczył, że nie pił już 44 dni. Z prostego wyliczenia wynika, że portret Lali Karwowskiej powstał 22 dni wcześniej.

Witkacy Domain

[kalendarium] [twórczość] [firma] [bibliografia] [aukcje] [falsyfikaty] [legendy] [witkacologia] [aktualności] [ośrodek] [opieka]